Бакалавр зэрэгтэй болох нь.

Ингээд Монгол Улсын Их Сургуульд ороод дөрвөн жил суралцсаны эцэст өнөөдөр дипломоо аваад сургуулиа төгсөх болж байна даа. Энэ дөрвөн жилийн хугацаанд хүмүүсийн ярихыг анхааралтай сонсож, бичсэнийг уншиж, боломжоороо туршиж явсаар их ч юм сурч дээ. Мөн хэтэрхий их юмийг сурсангүй төгслөө дөө. Одоо ингээд бодоход өөрийнхөө мэддэггүй гэдгээ мэдэх, чадаггүй гэдгээ мэдэх зүйлс ямар их байна вэ? Мөн миний мэддэггүй гэдгээ ч мэддэггүй зүйлс хэр их байгаа болоо? Ямартай ч бакалавр зэрэгтэй болох нь.

Би firefox-ийг сайн ашиглаж чаддаггүй!

Блог руу маань хандсан цөөхөн хэдэн хандалтаа шалгаж үзсэн чинь зочдын маань 84.54% нь firefox-ийг ашигладаг байх юм. "Зураг 17.1"-т google analytic-ийн харуулсан хүснэгтийг нь үзүүлэв:

Зураг 17.1

Би тэр firefox гэдэг юмийг нь сайн мэдэхгүйлдээ. Гэхдээ магадгүй миний мэдэх жаахан юмийг мэдэхгүй хэн нэгэн байхыг үгүйсгэхгүй гэсэн үүднээс нэг бичлэг бэлдэж байгаа минь энэ.
Firefox-ийн стандарт preferences доторх хадгалагдсан нууц үгээ харах, мастер нууц үгээ тодорхойлох зэрэг энгийн тохиргоог бол ихэнх хүмүүс мэдэх байх харин стандарт preferences дотор нь байдаггүй нууцлагдсан тохиргоог хийх бол "Зураг 17.2"-т үзүүлснээр браузерынхоо address bar дээр нь about:config гэж бичээд ордог. "I'll be careful, i promise" гэсэн товчлуур дээр товшоод уг нуугдсан тохиргоог болгоомжтой хийнэ гэдгээ батална. Болгоомжтой байхын үүднээс хэрэглэгчийн home directory-т байдаг firefox-ийн тухайн хэрэглэгчтэй холбоотой тохиргоо байдаг prefs.js файлыг хуулж аваад нөөцөлсөн нь дээр байдаг. Асуудал гарвал буцаагаад байранд нь хуулна шүү дээ.

Зураг 17.2

About:config-ийн тохиргоонууд "Зураг 17.3"-т үзүүлсэн байдлаар гарч ирдэг. Тэндээс өөрийн сонгосон тохиргоог filter bar дээр нь төсөөлдүүлээд бичэх замаар олоход амар байдаг. Өөрөөр хэлбэл тохируулахгүй тохиргоонуудыг харагдахгүй болгож, шүүж харуулна гэсэн үг. Сонгосон тохиргоондоо өөрчлөлт хийхдээ дээр нь хулганыхаа зүүн товчлуур дээр хоёр удаа товшино (double click on mouse 1).

Зураг 17.3

Firefox-ийг арай илүү хурдан ажилладаг болгохын тулд "Зураг 17.4"-т үзүүлсэн байдлаар дараах тохиргоонууд хийж болно:

• "network.http.pipelining"-ийг true болгон тохируулах. Ингэснээр pipeline холболтыг дэмждэг серверлүү нэг хүсэлт илгээгээд хариу нь ирэхээр дараагийн хүсэлтээ илээдэг байхын оронд нэг зэрэг олон хүсэлт илгээгээд хариугаа авах боломжтой болно.
• "network.http.proxy.pipelining"-ийг true болгон тохируулах. Ингэснээр pipeline холболтыг дэмждэг proxy серверүүдтэй дээрэхтэй адилаар pipeline холболтыг үүсгэх боломжтой болно.
• "network.http.pipelining.maxrequests"-ийг нэмэгдүүлэх. Тухайлбал 8 болгосноор pipeline холболтыг дэмждэг серверлүү нэг зэрэг 8 хүсэлтийг илгээх боломжтой болно.
• "network.http.max-connections"-ийг нь нэмэгдүүлэх. Тухайлбал 96 болгосноор холбогдож байгаа серверүүдтэйгээ зэрэг 96 холболтыг үүсгэх боломжтой болно.
• "network.http.max-connections-per-server"-ийг нь нэмэгдүүлэх. Тухайлбал 32 болгох. Ингэснээр нэг сервертэй зэрэг 32 холболт тогтоох боломжтой болно.

Эдгээр тохиргоог хийхдээ болгоомжтой бодож хийхгүй бол магадгүй хурдасгах биш удаашруулах болж магадгүй гэдгийг санах хэрэгтэй. Тухайлбал pipeline холболтыг дэмжихгүй серверлүү pipeline холболт тогтоох гээд олон хүсэлтийг нэгэн зэрэг илгээхээр алдаа гарна шүү дээ.

Зураг 17.4

Зөвхөн windows үйлдлийн системийн хувьд том хэмжээтэй файл татахад янз бүрийн хөнөөлтэй програм байгаа эсэхийг шалгах үйлдэл нь их удаан болгодог. Иймд файлыг "Зураг 17.5"-д үзүүлсний дагуу шалгахгүй болгож тохируулж болно. Гэхдээ мэдээж шалгалт хийхгүй байх нь ямар үр дагавартай гэдгийг та өөрөө сайн мэдэж байх хэрэгтэй шүү дээ. Тохируулахдаа: "browser.download.manager.scanWhenDone"-ийг false болгоно.

Зураг 17.5

Firefox-ийн анхны тохиргоогоороо зөвхөн олон мөртэй textbox-уудад бичих үгний алдааг шалгадаг. Тэгвэл "Зураг 17.6"-д үзүүлсэн байдлаар "layout.spellcheckDefault"-ийг 2 болгож тохируулаад бүх textbox-уудад алдаа шалгадаг болгож болно.

Зураг 17.6

Address bar-ийн баруун талд байдаг search bar дээр хайлт хийх үед одоо ашиглаж байгаа tab дээр хайлтын үр дүн гардаг. Энэ нь магадгүй анх үзэж байсан tab-аа буцааж үзэх хэрэг гарахад төвөгтэй болгодог. Иймд "Зураг 17.7"-д үзүүлсэн байдлаар "browser.search.openintab"-ийг true болгож search bar дээр хайлт хийхээр үр дүн нь шинэ tab дээр гардаг болгон тохируулж болно.

Зураг 17.6

Шинээр extension суулгах үед хэдэн секунд хүлээж байж "install" гэсэн товчлуур нь идэвхитэй болдог. Иймд "Зураг 17.7"-д үзүүлсэн байдлаар "security.dialog_enable_delay"-ийг 0 болгож хүлээхгүй болгож болно.

Зураг 17.7

HTML хуудасны эх кодыг нь харахдаа шууд текст засварладаг програм дээр гардаг болгон тохируулах бол "Зураг 17.8"-д үзүүлснээр "view_source.editor.external"-ийг true болгоод "view_source.editor.path"-д текст засварлагч програмын замыг зааж өгөх замаар дурын текст засварлагч програмаар эх кодыг нь хардаг болж болно.

Зураг 17.8

Анхны тохиргоогоороо extension нэмэх талбарт шинээр нэмэх боломжтой 5 addons гардаг. Тэгвэл "Зураг 17.9"-д үзүүлсэн байдлаар "extension.getAddons.maxResults"-ийг 10 болгох замаар extension нэмэх талбарт 10 addons гардаг болгож болно.

Зураг 17.9

Зарим нэг ашигладаг extensions:

• Google-preview (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/189 sdf). Google болон yahoo-ын хайлтын үр дүнгийнх нь урд талд нь уг холбоосоор орох сайтынх нь жижиг зураг харагддаг болдог.
  
• Adblock plus (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/1865). Янз бүрийн үзэхийг хүсэхгүй юмнуудаа блоклоход хэрэг болдог. Тухайлбал сайтуудын хэрэгтэй хэрэггүй баннеруудыг харагдахгүй болгож болно.
  
• Stumble upon (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/138). Сайтуудыг агуулгаар нь ангилсан хайлтын системтэй холбогддог, өөрийн профайлаа үүсгээд үзэх чиглэлээ оруулах, online bookmark үүсгэх гээд нэлээд хэрэгтэй эд.
  
• Rigth-click-link (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/1472). Текстэн дундах холбоосыг хуулж аваад address bar дээр оруулдаг байхын оронд баруун товчлуурынхаа тусламжтайгаар шууд оруулдаг болно.
  
• Bandwidth meter and Diagnostics (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/2450). Зурвасын өргөнд шалгалт хийхэд хэрэглэнэ.
  
• DownThemAll (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/201). Эвтэйхэн download manager гэхдээ заримдаа megaupload.com-оос юм татах үед алдаа гараад байдаг.
• IDM cc 5.6 (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addons/policy/0/6973/28730). IDM-ийг firefox-т extension болгоод оруулдаг.
• Broadband speed test and diagnostics (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/2360/platform:5) Мөн зурвасын өргөнд шалгалт хийхэд хэрэглэдэг.
• Scrapbook (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/427) Татаж авах вэб хуудсуудыг эмхэлж зэгцлэхэд хэрэг болдог.
  
• Flash video resources downloader (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/5229). Flash файлуудыг татахад хэрэг болдог.
  
• Delicious Bookmarks (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addons/policy/0/3615/42403). Online bookmark үүсгэхэд хэрэг болно. Өөрөөр хэлбэл өөрийн үзэх дуртай вэб сайтуудын холбоосуудыг бүтэцлээд delicious-ийн сервер дээр өөрийнхөө профайлыг ашиглан хадгална. Энэ нь хаанаас ч өөрийнхөө үздэг сайтуудыг олоход хялбар болгож өгдөг bookmark extension.
• WOT (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/3456). malware, spam-аар булж магадгүй итгэмжлэгдээгүй сайтууд руу ороход анхааруулага өгдөг.
  
• Auto pager (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/4925). Олон дараалсан хуудастай сайт үзэж байх үед "next" дараад дараагийн хуудасруу нь шилжээд байх нь төвөгтэй байдаг. Иймд энэ extension-ий тусламжтайгаар нэг хуудсыг үзэж байх хооронд нь дараагийн хуудсыг нь татаж аваад доор нь залгуулдаг болгож болдог. Тухайлбал google-ийн эхний 10 үр дүнг харж байх хооронд нь дараагийн 10 үр дүнг нь доор нь залгаад гараад ирнэ. Ингээд доошоо үзэх тусам дараагийн 10 хуудсуудыг доод талд нь залгуулаад байдаг. Ингэснээр өмнөх хуудасруугаа шилжэх шаардлага гарахгүй болдог. Учир нь бүх хуудас нь нэг цонхон дээр гараад байгаа юм чинь.
  
• Speed dial (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/4810). Шинээр нээсэн цонх хоосон байхын оронд байнга үздэг сайтууд эгнээд гарч ирдэг байвал амар байдаг. Мөн гар дээрээс байнга ордог сайтуудаа шууд ачаалдаг болгож болдог.
• Fire ftp (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/684). Байнга ftp серверлүү хандах шаардлага гардаг миний хувьд fire ftp шиг файлуудыг хавтсаар нь хуулах зэрэг өргөн боломжтой ftp клиентийн програм байх нь амар байдаг.
• FoxyProxy (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/2464/addon-2464-latest.xpi). Proxy сервертэй холбогдоход хэрэглэдэг. Янз бүрийн үнэгүй proxy серверүүдийг олоод заачих юм бол уг нь raphidshare зэрэг нэг бодит хаягаас зэрэг татуулдаггүй сайтуудаас proxy серверүүдээ ашиглаад зэрэг татаад байж болдог л юм. Мөн зарим албан байгуулга youtube мэтийн хамгийн үзэх дуртай сайтуудыг маань блоколсон байдаг. Тэгвэл мөн proxy-нуудаараа дамжуулаад ороод үзэж болдог.
• Web developer (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/60/addon-60-latest.xpi). Веб хөгжүүлэгчдэд зориулсан хэрэгсэл. Гэхдээ мэдээж бүтээгчдийн хэрэглэдэг юмийг сүйтгэхэд бас хэрэглэж болно. Тухайлбал ajaxmaa.blogspot.com дээр байснаар энэ хэрэгслийг ашиглаад cookie-ийгээ засварлах замаар duunet.com шиг алдаатай сайтуудын дурын хэрэглэгчийн эрхээр нь нэвтэрч болно. Мөн combo box бүхий санал өгөх сайт байлаа гэхэд combo box-ийг textbox болгоод хамаагүй их тоо бичээд будилаан үүсгэж болно. Гэхдээ ийм зүйлсийг хэрэглэхдээ ёс зүйтэй байж сүйтгэх бус бүтээх зүйлд хэрэглэх ёстой.
• Video DownloadHelper (https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/downloads/latest/3006/addon-3006-latest.xpi). Янз бүрийн видео татахад хэрэгтэй. Тухайлбал youtube мэтийн бичлэг online-аар үзүүлдэг сайтуудаас бичлэгийг нь татаж авах боломжтой болдог.
  

Нэг иймэрхүү л байна даа. Энд орхигдуулсан болон алдаатай зүйл байвал таныг залруулга хийхэд минь туслаарай гэж хүсэх байна. Мөн хүсвэл дээр оруулсан зураг бүрийг дээр нь дараад томруулж харах боломжтойгоор оруулсан байгаа шүү.

Мандах нарны гэрэлт цацрагийг мэлмийндээ мэдрэх хувьтай хүн юмдаа би

Компьютерийнхээ дэлгэцийг ширтсээр нүдээ цөөн хэд анивчуулах төдийхнөөр шөнийг барахад цонхоор гэрэл гийж шувууд жиргэх нь сонсдохыг үзвэл наран мандаж өглөө болж байгаа нь энэ бололтой. Цонхоор хараад зогсох энэхэн мөчид салхинд гарах хүслэн өөрийн эрхгүй төрж, энэ бодолдоо ч бүрэн автаж гадаа гарч наран ургах зүг өөд гүйлээ. Өглөөний цэвэр агаарыг уушгиндаа багтах хэмжээгээр нь оруулж гарган гүйх нь өөрийгөө эрүүл хэмээн мэдрэх юугаар ч солимгүй аз жаргалтай мөч юмдаа.
Би өглөө эрт гадаа гарч гүйдэг нь зөвхөн сэтгэл хөдлөлийн үр дүн биш юм. Шөнө удаан суухаар өвдөг, тохой гээд үе мөчүүдээр өвдөх нь элбэг байдаг. Өөрөөр хэлбэл өвчний үүр болох гээд байдаг. Иймд өглөөдөө гүйснээрээ эрүүл мэндээ хамгаалж байгаа томоохон ажил маань тэр.
Өглөөний агаар цэвэр байдаг болохоор жаахан ч гэсэн цэвэр агаараар амьсгалах боломж бүрдэнэ. Мөн заавал нар мандах үеэр гарч байгаа маань "D" витамин гэдэг юмыг нь олж авах гээд явж байгаа нь тэр.
Үүрээр хүн, машин цөөн явах учир янз бүрийн зүйлийн тухай бодоход тохиромжтой сайхан нөхцөл болж чаддаг.

Зураг 16.1

Өглөө гараад л "Зураг 16.1"-т үзүүлсний дагуу улаан шугамаар гүйнэ дээ. Энэ үед ядраагүй байх тул буцаж ухрах ямар ч бодол толгойд орж ирэхгүй. Харин ягаан шугамаар гүйгээд эхлэхээр жаахан ядарсан байх учир бас болж өгвөл бушуухан гэртээ харих юмсан гэсэн бодол орж эхлэнэ. Миний төлөвлөсөн ёсоор бол ягаан замаас гэртээ харихаар шийдсэн ч нэлээд хол замыг туулах хэрэгтэй болно. Тийм болохоор ягаан замыг гүйсээр байгаад л туулна. Харин цэнхэр замруу ороод ирэхээр нэлээд ядарсан байх боловч аргагүй эрхэнд гэртээ харихын тулд уг замыг туулах л болдог. Тэвчээр заан байж цэнхэр замаар гүйсээр ногоон замруу ороход гүйх тэнхэл байсан ч алхадаг. Учир нь удаан гүйсний дараа алхаж булчингаа суллах нь дээр байдаг. Ингээд гүйсээр 30-аад минут өнгөрнө дөө. Гэхдээ үр ашигтай байх ба дараа нь сэтгэл санаа ч сайхан болдог шүү.
Ер нь амьдралын сүүдэртэй талаас илүүтэйгээр гэгээлэг талыг нь мэдэрч амьдрах нь сайхан юмдаа.

Өөртөө туслах ухаан 1.1

http://www.dulmandakh.com/, http://bolorcms.com/badaa/ блогуудад бичсэн сонгуультай холбоотой бичлэгүүдийг уншиж байх үед "өөртөө туслан ухаан" номонд үүнтэй холбоотой сэдэв байсан нь санаанд орж билээ. Иймд 2004 онд Япон хэлнээс Очирхүүгийн Жаргалсайхан орчуулж, Монгол найруулгыг Бүдрагчаагийн Даш-Ёндон хянасан Самуэл Смайлсын "Өөртөө туслах ухаан" номын эхнийн бүлгээс зарим нэг сэдвийг оруулахаар шийдлээ. Энэ оруулж буй хэсэг нь хамгийн ихээр миний үзэл бодолтой нийцэж улам бүр тэтгэх учир ийм шийдвэр гаргалаа. Энэ сэдэв нь http://www.dulmandakh.com/2009/04/blog-post_26.html, http://otgonlkhagva.blogspot.com/2008/12/blog-post.html бичлэгүүдтэй ч бас холбоотой юмшүү.

НЭГДҮГЭЭР БҮЛЭГ

"Өөртөө туслах ухаан"

Амьдрал гэдгийг чи өөрийн гараар л нээнэ.

1. Өсч хөгжихийн хүслэн, өөртөө туслах ухаан
"Бурхан гагцхүү өөрөө өөртөө тусладаг хүнд л тусладаг..." (Heaven helps those who help themselves) хэмээх энэхүү зүйр үг асар их зам туулж үе үеийг дамжиж өнөөд ирсэн билээ. Энэхүү богинохон хэллэг хүмүүсийн тоолж баршгүй туршлагаас улбаалагдан гарсан нэгэн үнэнийг илэрхийлж буй юм. Өөртөө туслах оюун ухаан бол хүмүүс өсөлт хөгжилтөө шулуутгахын тулгын чулуу мөн. Өөрөө өөртөө туслах ухаан олон хүний амьдралын хөрс суурь болж, тэгснээрээ амьдралын эрчим буцалсан хүчтэй төр улсыг байгуулахад цаад хөдөлгөх хүч нь болж өгдөг бизээ.
Гадаад талын тусламж хүнийг үлбэгэр сул болгодог. Өөрөө өөртөө тусалж, өөрийгөө аваръя хэмээх оюун санаа л хүмүүсийг хэзээд зоригжуулж өөдрөг болгож байдаг. Хүнд сайн тус хүргэе гээд гараа сунгаад байвал нөгөө тал өөрөө хөл дээрээ босох сэтгэлээ алдаж, өөртөө туслахын чухалыг мартдаг. Халамж бөөцийлөл хийгээд хатуурхаж барих аль аль нь хэрээсээ хэтрэхээр тус биш ус болж хүч чадалгүй хүмүүнийг бий болгодог нь үнэн юм.
Яаж ийгээд гайхалтай систем тохинууллаа ч түүгээр хүмүүсийг аврах учир үгүй. Хамгийн сайн нь юу ч хийлгүй зөнгөөр нь орхих явдал ч байж магадгүй. Тэгвэл хүн өөрийнхөө чадлаар өөрийгөө хөгжүүлж, өөртөө байгаа нөхцөл байдлыг засан сайжруулж явах бизээ.
Тэхдээ аль ч үед хүмүүс аз жаргал, мандал бадралд хүрэх нь өөрийн үйлдлээр бус системийн хүчээр болох зүйл хэмээн итгэсээр ирэв. Тиймээс ч "хууль цаазыг бий болговол хүмүүс дэвжиж хөгжинө" гэх мэт асар том дүгнэлт мэдээжийн зүйл шиг байх болов.
Мэдээж хэрэг, хууль цааз сайтар хэрэгжвэл хүн хувьдаа золиос бололгүй, өөр өөрсдийнхөө хөдөлмөрийн (оюун санаа болон биеийн хүчний хөдөлмөр) үр шимээ хүртэж чадах юм. Гэвч ямар ч хүчирхэг хууль тогтоолоо гэсэн залхуу этгээд ажилсаг болон хувирч, үрэлгэн хүн тооцоотой болж эхлэх, архичин архиа болихын учир үгүй билээ. Өөрийнхөө гэмийг ухаарч, хэмнэхийн утга учрыг мэдэж, архинд живсэн амьдралаа буруушааж эхлэсэн хүн л өөрчлөгддөг. Хүн бүр илүү шилмэл амьдралын үзэл санааг өөртөө шингээгээгүй цагт ямар ч зөв хууль тогтоолоо гэсэн хүн хувьсаж өөрчлөгдөж чадахгүй бус уу.

Гадна талаас нь биш дотор талаас нь эзэмд

Улс төр гэдэг нь ард түмний үзэл бодол хийгээд үйл хөдөлгөөний тусгалаас өөр юм биш. Ямар ч агуу үзэл санааг гаргаж тавьлаа ч ард түмэн түүнийг нь дагахгүй бол улс төр нь энгийн олон түмний төвшинд хүртэл доош ордог. Нөгөө талаас ард түмэн тэргүүний байвал ямар ч балмад мунхаг улс төрийг өөрийн хэмжээнд хүртэл дээш татаж нийцүүлдэг. Өөрөөр хэлбэл ард түмний бүхий л чанар тэр орны улс төрийн чанарыг тодорхойлдог юм. Энэ нь ус нам дор газар л урсдагтай адилхан мэдээжийн үнэн мөн.
Ард түмэн чадалтай байвал улс төр ч чадалтай болдог, ард түмэн үл мэдэх хийгээд ялзрал доройтлоос сугарч гарч чадахгүй бол авилгач улс төр хүрээгээ тэлдэг. Төр улсын үнэ цэнэ агаад хүчин чадал нь улс орны систем бус ард түмний чанараар хэмжигддэг ажгуу.
Хүн бүр хичээнгүйлэн хөдөлмөрлөж, амьдрах чадавхи, үнэнч шударга сэтгэлийг алдахгүй байхын хэрээр нийгэм урагш хөгжинө.
Харин залхуурах хийгээд амиа бодох муу муухай явдал ард түмний дунд газар авбал нийгэм хагдран унах болно. "Нийгмийн муу муухай явдал" хэмээн бидний нэрлээд байгаа тэр зүйлийн томоохон хувь нь угтаа бол бидний доошилж унасан амьдралаас үүсч бий болдог. Тиймээс хуулийн хүчинд дулдуйдаж энэхүү нийгмийн муу муухайг таслан зогсооё хэмээн хичнээн хүчин чармайлт гаргалаа ч уг муу муухай бас дахин зүсээ хувилгаж өөр хэлбэрээр үзэгдэж, газар аван дэлгэрэх нь дамжиггүй юм. Ард түмний, хүн бүрийн аж амьдралын байр байдал хийгээд чанар үндсээрээ өөрчлөгдөж эхэлвэл иймэрхүү нийгмийн муу муухай байдал арилах жамтай.
Нөгөө талаар хуулиа өөрчилж, системээ засан сайжруулснаар агуу их эх оронч сэтгэл, хүнч тусч үзэл санааг тэтгэчихнэ гэж байхгүй. Харин ард түмэн өөрийгөө өөд нь татаж явъя хэмээхийг дэмжиж туслан зоригжуулах нь хавьгүй илүү үр дүнтэй болох юм.
Энэ хүртэл хүн бүр өөрөө өөрийгөө яаж захирах тухайд хөндөж ярилаа. Үүнтэй харьцуулахад уг хүн гадаад талаас яаж эзэмдүүлэх вэ? гэдэг нь тийм их чухал асуудал бус Жишээлбэл дарангуйлагч этгээдэд захируулсан ард түмэн мэдээж хэрэг хувь тавилангүй. Гэвч өөрийгөө үл мэддэг бөгөөд аминч муухай суртахуунд идэгдсэн хүн л боолд ойрхон. Боолын сэтгэлгээтэй ард түмэн ганц төр улсын удирдагчийг юмуу системийг өөрчилсөн төдийд уг сэтгэлгээнээсээ ангижрахгүй. Улс төрийн хүч төдий зүйлээр ард түмнийг аварна гэдэг угтаа аюултай гэнэн сэтгэлгээ бөгөөд иймэрхүү үзэл аль ч үед газар авахдаа тун амархан байдаг. Асар их төлөөс төлж улс орноо өөрчилье гэж зүтгэвч ард түмний сэтгэл өөрчлөгдөж хувирахгүй л бол хувьсгал өөрчлөлт багатай бол үр дүнгээ өгөхгүй бизээ.
Бүдүүлэг харанхуй, аминч, болхи муу дадал ёсны хүлээснээс хүн тайлагдах эсэх нь гагцхүү уг хүний шинж төрхөөс хамаарна. Тиймээс ард түмний доторхи хүн бүрийн шинж төрхийн дэвшил л нийгмийн дархлал, улс орны хөгжлийн баталгаа болж байдаг.
Жон Стювард Милл энэ тухай чухалчлан дурьдсан нь бий. Тэрээр бичихдээ "Хүн дарангуйллын дор байлаа ч бодгаль шинжээ хадгалж чадаж байвал асар муу нөхцөл байдалд унахгүй. Харин бодгаль шинжийг нь алдуулах улс төр бол ямар ч нэрээр нэрлэлээ гэсэн угтаа дарангуйллаас өөр юу ч биш" гэжээ.

CCNA сертификат авахад хэр их мөнгө хэрэгтэй вэ?

Шинжлэх ухаан технологийн их сургуулийн cisco-ийн сертификатын шалгалтанд бэлдэх сургалтын төвийн 2009-өөс 2010 оны хичээлийн жилийн сургалт 9 сарын 1-нд эхлэх бөгөөд семестр бүрийн төлбөр нь 100$ гэнэ. Уг сургалт нь CCNA-ийн discovery-ийн 4 семестр, exploration-ий 4 семестр хичээл орно. Ингээд discovery-ийн болон exploration-ий сургалтаа дуусгасан бол CCNA сертификат авах шалгалт өгөхдөө 250$ төлж, бүртгүүлэхдээ 25$ төлөх юм байна. Энэ дарааллаар явбал CCNA сертификат авахад 8 * 100$ + 250$ + 25$ = 1075$ шаардлагатай болж байна. Иймд discovery-ийг хувиараа үзээд explroration-ийн сургалтанд нь шууд суувал 4 * 100$ + 250$ + 25$ = 675$ болж хямдарч байна. Гэхдээ хувиараа суралцах хичээл зүтгэл илүү их шаардлагатай болж байна. Үүнээс илүү хямд байлгахыг хүсвэл ямар ч сургалтанд суухгүйгээр шууд шалгалтаа дуртай цагтаа өгч болдог юм байна. Хэрэв тэгэх юм бол 275$ байхад л CCNA сертефикат авах боломжтой болно. Гэхдээ энэ нь тийм амар зүйл биш бололтой юм. Энэ тохиолдолд CCNA сертефикат авахад зарцуулах зардал мөнгөн дүнгээр бага болж байгаа боловч хөдлмөрөөр үнэлэгдэх зардал нь их болж байгаа. Өөрөөр хэлбэл маш их хичээл зүтгэл бие дааж суралцах чадвар гээд л олон зүйлс хэрэг болно.

Ахлах багш Жигжидсүрэнгийн Нанжиджамцын бичсэн захидалыг эхээр нь хүргье:

- IX/1-ээс эхэлнэ. Discovery and Exploration
- CCNA exploration per semester - 100$
- Discovery-d suulguigeer Explorationd suuh bolomjtoi
- CCNA certificate shalgaltiig hezee ch ogson bolno. Ooroo l ogch chadna gej baigaa bol
- Surgaltand suulguigeer certificate-n shalgaltand oroh bolomjtoi. Gehdee ih hetsuu
- CCNA certificate 250$ + 25$ registration fee

IT сертификатуудын зэрэглэлийг харах гэж оролдов.

http://www.activetechpros.com/-с Япон, Америк, Оросод ямар IT сертификат хамгийн зэрэглэл өндөр байна гэдгийг нь хартал нэг иймэрхүү байна (энэ мэдээж activetechpros-т бүртгүүлээд санлаа өгсөн хүмүүсийн л санлын үр дүн болохоор хэр бодитой байхыг нь сайн мэдэхгүй байна):

United States:
1. A+ Certification
2. Microsoft Certified Systems Engineer (MCSE)
3. Network +
4. Microsoft Certified Professional (MCP)
5. Cisco Certified Network Associate (CCNA)
6. Security+
7. Microsoft Certified System Administrator (MCSA)
8. Sun Solaris Certification
9. Cisco Certified Network Professional (CCNP)

Russia:
1. Microsoft Certified Professional (MCP)
2. Cisco Certified Network Associate (CCNA)
3. Microsoft Certified System Administrator (MCSA)
3. Microsoft Certified Systems Engineer (MCSE)
4. Cisco Certified Network Professional (CCNP)
5. Cisco Certified Internetwork Expert (CCIE)
5. Cisco Certified Design Associate (CCDA)
5. Sun Solaris Certification
5. Microsoft Certified Database Administration (MCDBA)

Japan:
1. Microsoft Certified Systems Engineer (MCSE)
2. Microsoft Certified Professional (MCP)
3. Cisco Certified Network Associate (CCNA)
4. Microsoft Certified System Administrator (MCSA)
4. Red Hat Certified Engineer (RHCE)
5. Symantec Certification
5. Utimaco - certified engineer
5. IBM certification
5. HP certification

Microsoft-ийн болон Cisco-ийн хэдэн сертификатуудыг авсан байхад хаана ч алзахгүй юм байна шүү. Юм бүхэн багаас эхлэдэг болохоор миний хувьд бол CCNA discovery-ийн хичээлийг үзэж байгаа. Тэгж байгаад блог дээрээ CCNA discovery1-ийн шалгалтын материалыг оруулнаа.

Линуксийг дэмжихгүй утасгүй сүлжээний карт

Асуудал:
Сургуулийн лабораторт шинээр TP-Link TL-WN353GD (энэ картны тухай мэдээлэл авах холбоос: www.dipolnet.com) утасгүй сүлжээний картууд ирлээ. Би ч баяртай байна учир нь тухайн сүлжээний картыг суурьлуулсан компьютерүүдийг ашиглан infrastructure болон ad-hoc сүлжээ үүсгэх зэрэг туршилтийн ажил хийх боломжтой болж байна. Гэтэл нэг асуудал байнаа. Уг сүлжээний картыг үйлдвэрлэгчид нь линукс болон линуксын тархацуудад зориулан driver гаргадаггүй юм байна. Өөрөөр хэлбэл манай сургуулийн лабораторын компьютер болгон дээр суулгасан байгаа линуксийн тархац (fedora, centos)-уудийг дэмжихгүй гэнэ. Энэ нь зүгээр л линуксын тархацууд дээр ажиллахгүй гэсэн үг биш юм. Утасгүй сүлжээний картаа суурьлуулсан машин дээр windows-өөр нь орохоор нь зүгээр ажиллана. Харин линуксийн тархацуудаар орж болохгүй байна. Миний ойлгож байгаагаар линуксийн тархацуудаар асаах явцад үйлдлийн систем маань төхөөрөмжүүдээ таних процесс хийгдэж байх үед нь үл мэдэгдэх төхөөрөмж шалгагдаад тухайн үйл ажиллагааг цааш үргэжлэх боломжгүй болгоод байх шиг байна.
Шийдэл:
Судлаад үзвэл энэ асуудлыг kernel-д модуль нэмэх болон kernel-ээс модулийг нь салгахад хэрэглэгддэг modprobe (Энэ програмын талаар мэдээлэл авах холбоос: wikipedia.org) програмын тусламжтайгаар шийдвэрлэх боломжтой юм байна. Өөрөөр хэлбэл үйлдлийн системийг дэмжихгүй буюу үйлдлийн системийн асах процессийг тасалдуулж байгаа төхөөрөмжүүдийг modprobe-ийн blacklist файлд тодорхойлж өгөх замаар энэ асуудлыг шийдэж болдог юм байна. Доор үзүүлсэн байдлаар vi командаар blacklist файлд TP-Link TL-WN353GD утасгүй сүлжээний картын driver болох rtl8180-ийг нэмж болох юм.
# vi /etc/modprobe.d/blacklist
гэж ороод
blacklist rtl8180
Гэсэн бичлэг нэмээд vi файл засварлагчаа хадгалж гарна (esc+shift+: дараад wq гэж бичээд enter дарна)